جهات رد دادرس و قرار امتناع از رسیدگی از ایرادات و موانع رسیدگیست جهت مشاوره حقوقی رایگان حقوقی با وکیل با شماره ۰۹۱۲۲۳۰۲۳۰۲ تماس حاصل فرمائید.
دادرس کیست ؟
دادرس قاضی یک مقام قضائیست که وظیفه ی او رسیدگی به پرونده میباشد توجه شود که در اینجا دادرس به مفهوم عام به کار رفته است نه به مفهوم خاص یک سمت قضائی !
دادرس که در مقام رسیدگی به پرونده است باید صلاحیت رسیدگی به پرونده را داشته باشد. در قانون مواردی تحت عنوان جهات رد دادرس بیان شده که در صورتی که دادرس پرونده یکی از آن شرایط را داشته باشد صلاحیت رسیدگی به پرونده را ندارد. مواردی که در قانون بیان شده از جهت این است که جریان دادرسی عادلانه باشد ، در اصل رد دادرس به دلیل ترس از خارج شدن دادرس از بی طرفی پرونده و صدور رای به نفع یکی از طرفین دعوا صورت می پذیرد. در صورتی وجود جهات رد دادرس ،خود دادرس باید از رسیدگی امتناع ورزد ؛در غیر این صورت طرفین دعوا باید اقدام به رد دادرس پرونده خود کنند و مراتب را به صورت کتبی به او اعلام کنند.
در صورت قبول ایراد، دادستان یا بازپرس از رسیدگی و مداخله در موضوع امتناع می‌نماید و رسیدگی حسب مورد، به جانشین دادستان یا بازپرس دیگر محول میشود و در غیر این‌صورت، باید قرار رد ایراد صادر و به مدعی رد، ابلاغ شود. مدعی رد می‌تواند در مهلتی که برای اعتراض به سایر قرارها مقرر شده است، به دادگاه صالح برای رسیدگی به جرم اعتراض کند. رأی دادگاه در این مورد قطعی است.( ماده ۴۲۴ قانون آیین دادرسی کیفری)
موارد رد دادرس چیست ؟
- قرابت نسبی یا سببی تا درجه سوم از هر طبقه بین دادرس و یکی از طرفین دعوی یا شریک یا معاون جرم؛ وجود داشته باشد.
- دادرس، قیم یا مخدوم ( کسی که به استخدام در آمده ) یکی از طرفین دعوی باشد یا یکی از طرفین، مباشر امور دادرس یا امور همسر وی باشد.ولی اگر همسر قاضی قیم یکی از طرفین باشد مانعی برای ریدگی قاضی وجود ندارد. .
- دادرس، همسر و یا فرزند او، وارث یکی از طرفین دعوی باشد. ( اگر برادر و خواهر قاضی وراث یکی از اصحاب دعوا باشد قاضی ممنوعیتی در رسیدگی ندارد )
- در صورتی که دادرس ، همسر و فرزند او شریک یا معاون جرم یکی از اصحاب دعوا باشد.
- – دادرس در همان امر کیفری قبلاً تحت هر عنوان یا سمتی اظهارنظر ماهوی کرده یا شاهد یکی از طرفین بوده باشد.
- بین دادرس، پدر و مادر، همسر و یا فرزند او و یکی از طرفین دعوی یا پدر و مادر، همسر و یا فرزند او، دعوای حقوقی یا کیفری مطرح باشد یا در سابق مطرح بوده و از تاریخ صدور رأی قطعی، بیش از دو سال نگذشته باشد.
- –دادرس، همسر و یا فرزند او نفع شخصی در موضوع مطروحه داشته باشند.
تبصره – شکایت انتظامی از جهات رد دادرس محسوب نمی‌شود.
ایراد رد دادرس چه زمانی باید مطرح شود ؟
ایراد رد دادرس باید قبل از صدور رای مطرح شود تا دادرس در صورت پذیرش آن از رسیدگی امتناع کند و پرونده را به شعبه ی دیگر و دادرس علی البدل ارجاع شود و در صورتی که شعبه دیگر یا دادرس علی البدل نباشد پرونده به نزدیک ترین مرجع قضایی که هم عرض باشد فرستاده میشود ( ماده ۴۲۲ قانون آیین دادرسی کیفری ).
مهلت ایراد رد دادرس
زمان مطرح کردن ایراد رد دادرس همانند دیگر ایرادات تا پایان نخستین جلسه دادرسی می باشد مگر اینکه شرایط رد دادرس در اثنای دادرسی صورت پذیرد ،
مانند زمانی که وصلتی میان دادرس و یکی از اصحاب دعوا به وجود بیاید .
و اما در صورتی که دادرس ایراد رد را قبول نکند، مکلف است ظرف سه روز قرار رد ایراد را صادر کند و به رسیدگی ادامه دهد. قرار مذکور ظرف ده روز از تاریخ ابلاغ، قابل اعتراض در مرجع صالح است( ماده ۴۲۳ قانون آیین دادرسی کیفری )
نحوه درخواست ایراد رد دادخواست به چه شکل است ؟
تا پایان اولین جلسه دادرسی یا باید درخواست ایراد رد دادرس به موجب یک لایحه پیوست پرونده شود و یا به شکل شفاهی در جلسه دادرسی مطرح می شود و در صورت جلسه نوشته می شود .
وظایف دادرس پس از صدور قرار امتناع از رسیدگی چیست ؟
مطابق ماده ۹۲ قانون آیین دادرسی مدنی ، پس از صدور قرار امتناع از رسیدگی دادرس موظف است جهت رد دادرسی را ذکر نماید و رسیدگی را به دادرس یا دیگری محول کند در صورتی که دادگاه فاقد دادرس باشد باید پرونده را برای ارجاع به شعبه دیگر نزد رئیس شعبه اول بفرستد.و اگر دادگاه فاقد شعبه دیگر باشد،پرونده را به نزدیک ترین دادگاه هم عرض میفرستند.
آرایی که با وجود جهات رد دادرس صادر می شوند دارای اعتبار هستند ؟
مواردی که در قانون تحت عنوان جهات رد دادرس ذکر شده است در صورتی که در پرونده ای وجود داشته باشد و طرفین درخواست رد دادرس را نکنند و خودقاضی قرار امتناع از رسیدگی صادر نکند و به رسیدگی به پرونده بپردازد ورای صادر کند ، مطابق ماده ۳۷۱ و ۳۴۸ قانون آیین دادرسی مدنی این رای در مرحله تجدیدنظر و یا فرجام خواهی قابل فسخ و نقض می باشد .