« مهریه »
مهریه یا صداق یا کابین عبارت از مال مشخص است که در عقد معوض نکاح مرد به زن بصورت عندالمطالبه و یا عندالاستطاعه تعهد یا پرداخت می گردد . مهریه توسط وکیل مهریه از طریق اجرای ثبت و بعد از آن از طریق دادگاه خانواده قابل وصول است.
به محض انعقاد عقد نکاح در صورت تعیین مهریه زن مالک مهریه و مرد مالک زن میگردد و زن می تواند هر زمان که اراده نماید مهریه خود را مطالبه نموده و حتی می تواند بلافاصله بعد از امضاء عقد نامه انجام وظائف زناشوئی و تمکین را منوط به پرداخت مهریه نموده که بدان « حق حبس زوجه » گفته می شود که در آینده به شرح آن خواهیم پرداخت .
با اینهمه مهریه شرط لازم جهت صحت نکاح دائم نبوده و در صورت عدم قید مهریه و یا سلب و نبود آن نکاح باطل نمی باشد اما در عقد منقطع جزء ارکان نکاح بوده و در صورت عدم وجود مهریه یا عدم قید میزان آن نکاح انقطاعی باطل است ، بنابراین اگر در عقد دائم مهر ذکر نشده یا عدم مهر شرط شده باشد نکاح صحیح است اما در عقد انقطاعی ( صیغه شرعی یا رسمی ) ذکر مهریه ضروری است چرا که یکی از ارکان نکاح منقطع یا صیغه مهریه است و بدون آن عقد انقطاعی باطل است ،ضمناً زن و شوهر می توانند توافق نمایند که مقدار مهریه را بعد از عقد تعیین نمایند .
وکالت در پرونده های مطالبه مهریه یا تقسیط مهریه توسط وکیل مهریه قابل انجام است و پرونده های مربوط به وصول مهریه یکی از پر تعداد ترین پرونده های دادگاه خانواده بوده که وکیل مهریه و دادگاه خانواده بصورت روزمره با آن درگیر می باشد .
اجرای مهریه در دفتر وکالت ما بصورت اقساطی انجام میگردد و شما بدون نگرانی از هزینه وکیل میتوانید وصول مهریه خود را به ما بسپارید.
مهریه به سه دسته تقسیم میگردد :
-
مهرالمسمی
چنانچه مقدار و میزان مهریه در عقد نامه قید شده باشد و مقدار مهر معین ومقوم باشد آنرا مهرالمسمی گویند .
-
مهر المثل
چنانچه در سند نکاح میزان و مقدار مهریه ذکر نشده باشد و قبل از تراضی بر مقدار آن دخول صورت گرفته باشد زوجه مستحق مهرالمثل می باشد که با توجه به وضعیت زن از حیث موقعیت خانوادگی ،سن، نجابت، و …. تعیین میگردد .
-
مهر المتعه
در صورتیکه در سند نکاحیه مقدار مهر معین نشده باشد و دخولی نیز صورت نگرفته باشد مالی که به زوجه تعلق می گیرد را مهر المتعه گویند که با توجه به بضاعت و توانائی مرد در هنگام اجرای مهریه تعیین میگردد.
تفاوت مهر المتعه و مهرالمثل
اولین تفاوت این است که مهرالمتعه در صورت عدم دخول و مهرالمثل در صورت دخول تعیین و پرداخت میگردد .
دومین تفاوت از حیث محاسبه مقدار آنهاست بطوریکه در مهرالمتعه ملاک وضعیت اقتصادی و فقر و غنای مرد می باشد اما در مهرالمثل وضعیت زن مورد توجه قرار میگیرد .
نحوه محاسبه مهریه به نرخ روز
چنانچه مهریه وجه رایج باشد متناسب با تغییر شاخص قیمت سالیانه زمان تادیه مهر نسبت به سال انعقاد که توسط بانک مرکزی در هنگام اجرای مهریه تعیین میگردد محاسبه و پرداخت میگردد.
زوجه غیر مدخوله
چنانچه بعد از ازدواج زن مهریه خود را مطالبه نموده و دخول انجام نشده باشد زوجه استحقاق نصف مهریه مافی القباله را داشته و در این نیمی از مهریه به وی پرداخت خواهد گردید.
ملاک در بحث غیر مدخوله بودن صرفاً دخول است نه پاره شدن پرده بکارت ! چرا که گاهی ممکن است دخول انجام شده باشد اما پرده بکارت سالم باشد بطوریکه بعضی از خانم ها با وجود حامله بودن پرده بکارت سالمی دارند و یا پرده بکارت آنان حلقوی می باشد.
درخصوص دخول و همبستری تفاوتی ندارد که رابطه جنسی از جلو انجام شده لاشد یا از عقب و باستناد مساله ۱۷ تحریر الوسیله دخول از هر یک از مخرجین صورت گیرد زوجه مدخوله به حساب می آید چه از قبل باشد و چه از دبر.
در ازاله بکاره
چنانچه در اثر رابطه نا مشروع ( زنا ) خواه زنای محصنه باشد یا زنای غیر احصان ازاله بکارت شده باشد و یا در صورت آسیب دیدن پرده بکارت چنانچه زنای به عنف (زور ) صورت پذیرفته باشد و بتوان آنرا تجاوز نامید زن مستحق مهرالمثل یا ارش البکاره می باشد اما چنانچه زانیه تمایل نشان داده باشد حتی اگر این ارتباط نامشروع منتج به حاملگی و بچه دار شدن نیز گردیده باشد زن استحقاق دریافت مهریه یا ارش البکاره را نخواهد داشت .
بنابراین احراز تمایل با عدم تمایل زن در برقراری رابطه جنسی نا مشروع در اینگونه موارد ضروری است .
« حق حبس زوجه »
از آنجا که بسیاری از آگاهان امر ازدواج نکاح را عقد معوض چون بیع و قراردادها دانسته و احکام جاریه در سایر عقود و معاملات را در آن نیز جاری و ساری می دانند معتقدند که با پرداخت مهریه (ثمن معامله) این قرارداد قابل اجرا می باشد مگر آنکه طرفین توافق دیگری نموده باشند ،بنابراین از آنجا که به محض وقوع و انعقاد عقد زن مالک مهریه و مرد مالک زن می گردد بنابراین زن می تواند هر زمانی آنرا مطالبه نماید و حتی بلافاصله بعد از عقد از تمکین و انجام وظائف زناشوئی تا زمان وصول مهریه خودداری نماید که به آن حق حبس زوجه گفته می شود .
براساس نظریه فقهاءزن بعد از وقوع عقد و قبل از نزدیکی جنسی می تواند از آن امتناع نموده و خود را تا زمان اخذ وجه مهریه و اجرای مهریه به مرد تسلیم ننماید و بعد از وصول عمل تسلیم و تصرف انجام پذیرد و در این قضیه تفاوتی نمی کند که شوهر مالی داشته باشد یا نداشته باشد و درهر حالتی در صورت عجز از پرداخت وجه مهریه از همبستری با همسر خود محروم خواهد بود !
محقق حلی در ص ۵۹۴ کتاب خود می نویسد : «و می رسد زن را که خود را به تصرف ندهد تا مهر را بگیرد ؛چه شوهر چیز دار باشد یا بی چیز ! »
اما با همه این احوال این حق تنها برای یکبار قابل اعمال میباشد و چنانچه بعد از عقد حتی یکبار زن تمکین نموده باشد و قبل از مطالبه مهریه به اختیار خود به انجام وظائف زناشوئی قیام کرده باشد این حق ساقط گردیده و حق استفاده از آنرا ندارد .
لازم به ذکر است که امتناع از انجام وظائف زناشوئی در اثر حق حبس مهریه عدم تمکین محسوب نگردیده و مسقط حق نفقه نبوده و مرد موظف است در همان ایام نیز نفقه همسر خود را پرداخت و از او رسید دریافت نماید !
نمونه دادنامه حق حبس مهریه
پرونده کلاسه۹۹۰۹۹۸۲۸۴۰۲۰۰۲۰۰ شعبه۱ دادگاه خانواده شهرستان البرز استان البرز استان قزوین(۲حقوقی سابق)تصمیم نهایی شماره۹۹۰۹۹۷۲۸۴۰۲۰۰۲۹۹
خواهان:آقای مهدی ……خجسته فرزند محرمعلی به نشانی استان قزوین-شهرستان البرز-خیابان ..-کوچه …پلاک..-شماره تماس:۰۹۱۹۶۵۸۷۴۸۸
خوانده:خانوم فاطمه ……… فرزند خسرو به نشانی استان قزوین-شهرستان البرز- -خیابان …-خیابان …-کوچه ۲…-پلاک..-شماره تماس:۰۹۱۹۷۰۶۷۵۶۳
خواسته الزام به تمکین
به تاریخ۱۰/۴/۹۹ دادگاه با اعلام ختم رسیدگی پرونده شماره۹۹۰۰۲۲۶ به شرح ذیل مبادرت به صدور رای می نماید.
(رای دادگاه)
در خصوص دادخواست خواهان آقای مهدی ……خجسته فرزند محرمعلی به طرفیت خوانده خانوم فاطمه….. فرزند خسرو به خواسته صدور حکم تمکین،دادگاه با توجه به جمیع اوراق پرونده نظر به اینکه حسب اظهارات خوانده و اقرار خواهان زوجه باکره است و حق حبس دارد و تا مهر به او تسلیم نشده میتواند از ایفاء وظایفی که در مقابل شوهر دارد به استناد ماده۱۰۸۵ از قانون مدنی امتناع نماید،بنابر این نظر به مراتب و با لحاظ نظر قاضی مشاور محترم،مستنداً به مواد۱۰۸۵و۱۰۸۶ قانون مدنی و رای وحدت رویه شماره۷۰۸ مورخ ۲۲/۵/۱۳۸۷ هیات عمومی دیوان عالی کشور،حکم به بطلان دعوای مطروحه صادر و اعلام می گردد.رای صادره حضوری بوده و ظرف مدت بیست روز پس از ابلاغ قابل تجدید نظر در دادگاه های تجدیدنظر در دادگاه های تجدید نظر استان قزوین می باشد.
رئیس شعبه اول دادگاه خانواده(۲حقوقی سابق)دادگستری شهرستان البرز-احمد آزادی
تصویر برابر با اصل
نشانی استان قزوین-شهرستان البرز-کوی امامت-خیابان امام حسن-جنب تاکسیرانی-دادگستری شهرستان البرز
موارد سلب و محرومیت زن از مهریه
چنانچه عقد نکاح دائم یا انقطاعی باطل یا فسخ گردد و نزدیکی بین زن و شوهر واقع نگردیده باشد زن حق دریافت مهریه را ندارد مگر اینکه زن جاهل به موضوع بوده و نزدیکی نیز انجام شده باشد که در این حالت زن مستحق مهرالمثل می باشد مگر اینکه موجب فسخ عنن باشد که در هر حالتی مستحق نصف مهریه می باشد .
« تقسیط مهریه »
در صورت محکومیت به پرداخت مهریه یا همزمان با مطالبه مهریه مرد می تواند راساً یا توسط وکیل دادگاه خانواده تقاضای تقسیط مهریه را نموده یا دادخواست اعسار به نحو تقسیط جهت پرداخت مهریه به دادگاه خانواده تسلیم نماید .
لیست اموال شوهر و همچنین شهادت نامه دو نفر از افرادی که از وضعیت معیشت و زندگی شوهر مطلع می باشد می بایست ضم دادخواسست گردیده و در فرم مخصوص ثبت دادخواست و ارجاع گردد.
مهریه مازاد بر ۱۱۰ سکه
بر اساس ماده ۲۲ قانون حمایت خانواده سال ۱۳۹۱ تنها ۱۱۰ سکه تمام بهار آزادی یا معادل ارزش یکصد و ده سکه قابل اجرا بر اساس قانون نحوه اجرای محکومیت های مالی بوده و مازاد بر آن تنها در صورت ملائت یا دارا بودن زوج آنهم صرفاً بصورت مدنی و از طریق توقیف اموال و دارائی شوهر قابل توقیف می باشد. در واقع تعیین مهریه مازاد بر ۱۱۰ سکه ممنوع نبوده و طرفین مجاز به تعیین هر مقدار مهریهمی باشند اما قانونگذار صرفاً ۱۱۰ سکه آنرا مورد حمایت قانونی قرار داد ه و نست به مابقی تنها می توان بازداشت اموال نمود ، در واقع در خصوص مهریه مازاد بر ۱۱۰ سکه یا معادل آن حتی در صورت ملائت زوج و عدم دسترسی به اموال او ، امکان بازداشت مرد وجود ندارد.
افزایش مهریه بعد از ازدواج
در مواردی به هر دلیلی زوجین بعد از ازدواج توافق بر ازدیاد مهریه مینمایند ؛ باید دانست که این افزایش مهریه بعد از عقد را نمی توان مهریه دانست بلکه نوعی توافق است که بر اساس ماده ۱۰ قانون مدنی فیما بین زن وشوهر منعقد میگردد و مشمول مقررات مهریه مندرج در قانون مدنی نیز نمیگردد.
بنابر مندرجات فوق می توان نسبت به مازاد این چنین اعمال محکومیت مالی نمود اما در هر حال مشمول نرخ روز مهریه نیز نمی شود چرا که همانطوریکه گفته شد اطلاق مهریه بر مازاد مهریه مندرج در سند نکاحیه محمل قانون ندارد مگر در صورت نکاح جدید !
بنابراین مرد هر زمانی می تواند راساً با توافق زوجه مهریه همسر خود را افزایش دهد و زن نیز در هر زمان می تواند از تمام یا قسمتی از مهریه خود گذشت نموده و یا آنرا ببخشد اما این ازدیاد دیگر مهریه محسوب نگردیده وصلاحیت رسیدگی به آن نیز در صلاحیت دادگاه خانواده نبوده بلکه می بایست در دادگاه حقوقی رسیدگی شود حال چه این ازدیاد در سند عادی باشد یا طی اقرار نامه یا قرارداد رسمی .
نحوه محاسبه مهریه به نرخ روز
در صورتیکه مهریه وجه رایج باشد در صورت در خواست هر یک از زوجین مرجع قضائی آنرا با توجه به شاخص بانک مرکزی و به نرخ روز محاسبه و اعلام میدارد.
نحوه و چگونگی محاسبه مهریه به نرخ روز عبارتست از متوسط شاخص بها در سال قبل تقسیم بر متوسط شاخص در سال وقوع عقد ضربدر مهریه مندرج در عقد نامه . به عبارت دیگر :
« مبلغ مهریه در عقد نامه × عدد شاخص سال قبل ÷ عدد شاخص زمان عقد = ارزش مهریه در حال حاضر »
**** |
مطالب رمز گذاری شده جهت قضات و وکلاء
⃰برابر نظریه مشورتی ۱۷۶۲ مورخ ۲۶/۹/۱۳۷۷ اداره کل حقوقی قوه قضائیه الحاقیه یک تبصره به ماده ۱۰۸۲ قانون مدنی و آئئین اجرائی آن شامل ازدواجهائی که قبل از تاریخ لازم الاجرا شدن این قانون صورت گرفته است نمی شود .
⃰انکار تردید از طریق احلاف به تحلیف فصل خصومت انجام گیرد .
، تقسیط مهریه وکیل مهریه مهریه اقساطیاجرای مهریه ،وکیل دادگاه خانواده، نحوه وصول مهریه، چگونگی داخواست مهریه اجرای مهریه اقدام بر مهریه ، فرم دادخواست مطالبه مهریه وکیل مهریه اجرای مهریه
وصول مهریه اجرای مهریه